Chào các bạn! Hôm nay, mình muốn chia sẻ với các bạn về một loại rau dân dã nhưng vô cùng quý giá – rau mã đề. Loại rau này mọc hoang dại khắp nơi, dễ tìm kiếm và chế biến, nhưng lại mang đến vô số lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
Nội dung bài viết
Rau mã đề là gì?
Rau mã đề, hay còn gọi là mã tiền thảo, mã đề nhọn, mã đề cánh nhọn, là một loại cây thảo sống lâu năm, thuộc họ Mã đề (Plantaginaceae). Cây cao khoảng 30-50cm, lá mọc đối, hình bầu dục nhọn, mép nguyên, mặt trên màu xanh đậm, mặt dưới màu xanh nhạt. Hoa mã đề nhỏ, màu trắng hoặc tím, mọc thành bông ở kẽ lá. Hạt mã đề nhỏ, hình bầu dục, màu nâu đen, bóng.
Thành phần dinh dưỡng của rau mã đề
Vitamin và khoáng chất
Vitamin: Rau mã đề chứa nhiều vitamin thiết yếu cho cơ thể như vitamin A, C, K, B1, B2,… Vitamin A giúp tăng cường thị lực, hệ miễn dịch và sức khỏe da; vitamin C giúp chống oxy hóa, tăng cường sức đề kháng; vitamin K giúp hỗ trợ đông máu và sức khỏe xương; vitamin B1 giúp chuyển hóa năng lượng và chức năng thần kinh; vitamin B2 giúp chuyển hóa năng lượng và chức năng da.
Khoáng chất: Rau mã đề chứa nhiều khoáng chất quan trọng như canxi, kali, magie, phốt pho,… Canxi giúp phát triển và bảo vệ hệ xương răng; kali giúp điều hòa huyết áp và chức năng tim mạch; magie giúp thư giãn cơ bắp và chức năng thần kinh; phốt pho giúp chuyển hóa năng lượng và chức năng xương.
Hợp chất có hoạt tính sinh học
Flavonoid: Rau mã đề chứa nhiều flavonoid có tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp bảo vệ cơ thể khỏi các gốc tự do gây hại, giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như ung thư, tim mạch, tiểu đường,…
Polysaccharide: Rau mã đề chứa nhiều polysaccharide có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch, hỗ trợ tiêu hóa và chống ung thư.
Axit hữu cơ: Rau mã đề chứa nhiều axit hữu cơ có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu và hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiết niệu.
Ngoài ra, rau mã đề còn chứa nhiều chất dinh dưỡng khác như
Chất xơ: Giúp hỗ trợ tiêu hóa, nhuận tràng và kiểm soát lượng đường trong máu.
Protein: Giúp xây dựng, tái tạo và sửa chữa các mô trong cơ thể.
Chất béo tốt: Giúp bảo vệ tim mạch và sức khỏe não bộ.
Công dụng tuyệt vời của rau mã đề
Hỗ trợ tiêu hóa: Rau mã đề có tác dụng nhuận tràng, giúp giảm táo bón hiệu quả. Nhờ hàm lượng chất xơ cao, rau mã đề giúp kích thích nhu động ruột, làm mềm phân và tăng cường hệ vi sinh đường ruột.
Thanh nhiệt, giải độc: Rau mã đề có tính mát, giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh do nóng trong như mụn nhọt, rôm sảy, lở miệng,…
Lợi tiểu, giảm sỏi thận: Rau mã đề có tác dụng lợi tiểu, giúp tăng cường chức năng bài tiết của thận, hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiết niệu như sỏi thận hay viêm đường tiết niệu, …
Hỗ trợ điều trị bệnh gan: Rau mã đề có tác dụng bảo vệ gan, giúp hạ men gan, hỗ trợ điều trị các bệnh về gan như viêm gan, xơ gan,…
Tăng cường sức đề kháng: Rau mã đề chứa nhiều vitamin và khoáng chất giúp tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa các bệnh do virus, vi khuẩn gây ra.
Làm đẹp da: Rau mã đề có tác dụng dưỡng da, giúp da sáng mịn, giảm mụn nhọt và nám da.
Sử dụng rau mã đề tươi
Nấu canh: Rau mã đề có thể được nấu canh với các loại thịt, cá, tôm, hoặc nấu canh chay thanh mát. Rau mã đề thường được cho vào nồi canh lúc gần tắt bếp để giữ được hương vị và dưỡng chất.
Xào: Rau mã đề xào tỏi, xào thịt bò, xào nấm,… là những món ăn ngon miệng và bổ dưỡng. Rau mã đề xào nên xào nhanh tay với lửa lớn để giữ được độ giòn và vitamin.
Luộc: Rau mã đề luộc chấm kho quẹt, nước mắm chay hoặc ăn kèm canh là món ăn dân dã nhưng vô cùng hấp dẫn. Rau mã đề luộc nên luộc vừa chín tới để giữ được màu xanh và dưỡng chất.
Làm sinh tố: Rau mã đề có thể kết hợp với các loại trái cây khác như táo, chuối, sữa chua,… để làm sinh tố thơm ngon và bổ dưỡng. Sinh tố rau mã đề giúp thanh nhiệt, giải độc và tăng cường sức đề kháng.
Sử dụng hạt mã đề
Pha trà: Hạt mã đề có thể được rang lên hoặc sử dụng trực tiếp để pha trà. Trà hạt mã đề có vị thơm nhẹ, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và hỗ trợ tiêu hóa.
Sắc thuốc: Hạt mã đề có thể được sắc thuốc để điều trị các bệnh về đường tiết niệu, sỏi thận, viêm gan,…
Xay nhuyễn làm bánh: Hạt mã đề xay nhuyễn có thể được sử dụng để làm bánh, cookies, hoặc thêm vào bột ngũ cốc. Hạt mã đề giúp tăng cường chất xơ và dinh dưỡng cho các món bánh.
Sắc thuốc từ rau mã đề khô
Lấy 10-20g rau mã đề khô sắc với 500ml nước, đun sôi trong khoảng 15-20 phút, sau đó tắt bếp và để nguội. Uống nước sắc rau mã đề mỗi ngày 1-2 thang để hỗ trợ điều trị các bệnh về đường tiêu hóa, đường tiết niệu, gan mật,…
Lưu ý
- Nên chọn rau mã đề tươi, xanh, không bị dập nát.
- Rửa sạch rau mã đề trước khi sử dụng.
- Hạt mã đề có thể gây dị ứng ở một số người, do đó nên thử sử dụng một lượng nhỏ trước khi dùng liều lớn.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú, người có tỳ vị hư hàn, tiêu chảy không nên sử dụng rau mã đề.
- Nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng rau mã đề nếu bạn đang sử dụng bất kỳ loại thuốc nào khác.
Ngoài những cách sử dụng trên, rau mã đề còn có thể được sử dụng để:
Dưỡng da: Rau mã đề có thể được xay nhuyễn và đắp mặt nạ để dưỡng da, giúp da sáng mịn, giảm mụn nhọt và nám da.
Gội đầu: Nước sắc rau mã đề có thể được dùng để gội đầu, giúp trị gàu, nấm da đầu và làm tóc mềm mượt.
Rau mã đề là một loại rau dân dã nhưng vô cùng quý giá, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy bổ sung rau mã đề vào thực đơn hàng ngày của bạn để nâng cao sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật.